İslâm Hukûkunda Kâr İçin Bir Sınırlama Var Mıdır?
İslâm hukûkunda kâr sınırlaması yoktur. Kâr, piyasada belirlenir. Kâr sınırlaması alıcılar ya da satıcılar için haksızlık doğurabilir. Rivâyete göre Resûlullah (aleyhisselâm) ticârî mallara narh konulması için yapılan müracatı reddetmiştir15. İslâmiyet’te sınırlama yapmak yerine piyasanın mümkün olduğunca adâletsizlikten uzak olmasına çalışılmıştır. Bu yüzden üreticilerin piyasa fiyatını öğrenmeden aracılar tarafından mallarına talip olunması yasaklanmıştır16. Bununla birlikte elbette karaborsacılık ve manüpülasyon gibi sebeplerle fiyat hareketliliği oluşuyorsa devletin piyasaya müdahalesi her zaman mümkündür.
Piyasa fiyatının belli bir miktar üzerinde alım satım yapılmış ise aldatılma durumu oluşmuş kabul edilir. Bu durumda aldatılan taraf akdi bozabilir. Ancak piyasa fiyatı tespit edilirken alınan ürünün alındığı yerin özellikleri de önemlidir. Bu bakımdan lüks bir alışveriş merkezinden alınan mallar ile sokak arasındaki spotçudan alınan malın aynı fiyatta olması beklenemez. Zira iki satıcının katlandığı maliyetler aynı değildir. Hizmet sektöründe de hizmetin alındığı yerlerin farklılığı fiyatların değişmesine sebep olur. Neticede içilen çay ya da kahve aynı olabilir ancak bunların satın alındığı yerlerin özellikleri fiyata etki eder.
15. Muhammed b. İsâ et-Tirmizî, Sünen, I-V, (thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Muhammed Fuad Abdulbâki, İbrâhîm Atve), Mısır: Matbaatu Mustafâ el-Bâbî el-Halebî, 1975, III, 597.
16. Buhârî, Sahîh, III, 72.
