Hesaplar Kategorisindeki Yazılar

Fâizli Bankalardaki Vâdesiz Hesapların Hükmü Nedir?

Vâdesiz hesaplara yatırılan meblağ bir yönüyle bankaya verilmiş borç diğer yönüyle bankaya bırakılmış emânet sayılır. Banka vâdesiz hesaplardaki parayı tazminle sorumludur. Bu bakımdan borç sayılması daha uygundur. Ancak bankanın vâdesiz hesaptaki parayı tamamen kullanamaması, bir bölümünü Merkez Bankası’na yatırması, bir bölümünü şube ve ATM’lerde bırakması, bir bölümünü muhâbir bankalarında tutması ve hesap sahiplerinin parayı banka […]

Vâdesinden Önce Çekilen Paralara Kâr Verilmemesi Uygun Mudur? Bu Kâr Kimin Hakkıdır?

Katılma hesapları belli bir vâdeye bağlı olarak açılmakta yani hesap sahibiyle muvakkat bir anlaşma yapılmaktadır. Katılım bankası bu anlaşmaya bağlı olarak sermayeyi işletmekte ve vâde sonunda ilgili hesaba ne kadar kâr verileceğini tespit edip hesap sahibine vermektedir. Ancak zaman zaman hesap sahipleri vâde dolumundan evvel paralarını çekmektedirler. Bu durumda kendilerine kâr verilmez. Hesap sahibinin vâdesinden […]

Mudârip Bankanın Zarara Katılması Uygun Mudur?

İslâm hukukçularının genel kabulüne göre mudârabe akdiyle mudâribe teslim edilen mal, emânet hükmündedir. Dolayısıyla mudâribin kasıt, kusur ya da şarta muhâlefeti yok ise oluşacak parasal zarara katılması söz konusu olamaz. İbn Rüşd konuyla ilgili şu değerlendirmede bulunmaktadır: “Eğer rabbülmâl (sermâyedâr) mudâribin sermayeyi tazmin etmesini şart koşarsa İmam Mâlik’e göre mudârabe akdi meşrûiyetini kaybeder ve fâsit […]

Kıymetli Maden Depo Hesapları Nasıl Değerlendirilmelidir?

Altın ve gümüş alıp satmak meşrûdur. Bu sebeple katılım bankalarının bu tür varlıkların ticâretine girmesi mümkündür. Altın ve gümüşün para vasfını kaybedip kaybetmediği tartışmalıdır. Para vasfını kaybettiğini söyleyen İslâm hukukçularına göre bu emtialar hem peşin hem de vâdeli satılabilir. Zira para vasfını kaybetmiş iseler emtia olmuşlardır. Emtiaların para karşılığında satımında da vâde olabilir. Para vasfını […]

Katılma Hesaplarında Kâr Zarar Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Katılma hesaplarına yatırılan fonlar kâr zarar havuzlarına aktarılır. Bu havuzlar TL, DOLAR ve EURO için ayrı ayrıdır. Bazı katılım bankalarında altın katılma hesabı da vardır. Bu havuzlara giren paralar vâde gruplarına ayrılmaktadır. Yani havuzdaki fonların 1, 3, 6, 12 aylık vâde gruplarına göre havuzdaki ağırlığı tespit edilmektedir. Söz konusu havuzlara geçmişte yapılan murâbahalar ve yatırımlar […]

Katılma Hesaplarında Kâr Paylaşım Oranlarının Değişimi Nasıl Olmalıdır?

Emek sermaye ortaklığı (mudârabe) akitlerinde kâr paylaşımı sözleşme yapılırken taraflar arasında gerçekleşen anlaşmaya bağlıdır. Taraflar oluşacak kârın hangi oranlarla pay edileceğini baştan belirlerler. Bu oranların değişimi de tarafların anlaşmasına ve rızasına bağlıdır. Katılma hesapları vâdeli akitler olduğu için hesap açılırken yapılan anlaşma vâdenin sonuna kadar geçerlidir. Bu vâdenin kâr paylaşım oranı ancak tarafların rızasıyla değiştirilebilir. […]

Katılma Hesapları Nasıl Değerlendirilmelidir?

Katılma hesapları mudârabe (emek sermaye ortaklığı) çerçevesinde açılır. Bu hesaplara para yatıranlar katılım bankası ile kâr zarar ortaklığı yapmış olurlar. Katılım bankası kendisine emânet edilen sermayeyi dinen meşrû alanlarda işletecek ve elde ettiği kârı başlangıçta tarafların anlaştıkları kâr paylaşım oranına göre pay edecektir. Katılım bankasının kasıt, kusur ya da şarta muhâlefeti yoksa parasal zarar aslında […]

Katılma Hesaplarına Maktû Kâr Vaadi (Taahhüdü) Câiz Midir?

Katılma hesapları mudârabe (emek sermaye ortaklığı) esasına dayandığı için tarafların yapılacak işten doğacak kâra gerçekten ortak olmaları gerekir. Eğer taraflardan birine koyduğu sermayeye göre belli bir kâr verileceği baştan taahhüt edilirse bu durumda tarafların ortaklığından söz edilemez. Bu sebeple katılma hesaplarına para yatıranlara maktû bir kâr taahhüdünde bulunulamaz.  

Katılma Hesaplarına Dağıtılan Kâr Neden Fâizli Banka Fâizlerine Yakın Olmaktadır?

 Bankacılık Sektöründeki Maliyet ve Kar Hadleri Birbirine Yakın Olduğu Müddetçe ve de Katılım Bankalarının Murabahayı (Alım-Satımı) Tercih Ettikleri Müddetçe Mevduat Bankalarının Faizi ile Katılım Bankalarının Dağıttıkları Kar Payının Birbirlerine Yakın Çıkacağına İlişkin İşlem Karşılaştırması. Katılım bankalarının kâr oranlarının fâizli banka fâizlerine yakın olduğu iddiası kısmen doğru kısmen doğru değildir. Fâizli bankalar fâiz verme taahhüdüyle vâdeli […]

Katılma Hesaplarına Alınamayacak Paralar Var Mıdır?

Kazancı tamamen dinen gayr-ı meşrû işlerden kaynaklanan kişi ve kuruluşların paraları katılma hesaplarına alınamaz. Zira bu durumda tümüyle haram olan bir gelirden bankanın kazanç sağlaması söz konusu olur. Banka parayı geri çevirme hakkına sahip değilse hesap sahibine oldukça düşük kâr paylaşım oranı önererek parayı geri çevirmeye çalışır. Parayı işletmek zorunda kalır ve gelir elde ederse […]