DTS (Doğrudan Tahsilat Sistemi) Meşrû mudur?
Katılım bankaları fâizli bankalarla birlikte müşterilerinin finansman ihtiyaçlarını karşılamaktadırlar. Fâizli bankalar fâiz enstrümanını kullandıkları için müşterilerinin taleplerini herhangi bir kısıtlama olmaksızın her zaman karşılayabilmektedirler. Halbuki katılım bankaları müşterisinin talebini gerçekleştirebilmesi için mutlaka malı alıp satan kuruluş olması gerekmektedir.
Günümüzde şirketler ve insanlar bankaların işlemlerini hızlı bir şekilde gerçekleştirmesini arzulamakta ve hatta bankaları bunun için zorlamaktadırlar. Böylesi bir talep aralarında sürekli mal alım satımı cereyan eden ana satıcı ile bayileri arasında cereyan eden ticârete taraf olunması konusunda da görülmektedir. DTS (Doğrudan Tahsilat Sistemi) olmadan evvel ana satıcı bâyisine sürekli mal satmakta ve bâyi de devamlı katılım bankasına gelip her mal alımı için ayrı ayrı murâbaha talebinde bulunmakta idi. Bu da ticârette oldukça sıkıntılı bir durum oluşturmaktaydı.
Bu problemi katılım bankaları DTS ile çözmüşlerdir. Katılım bankası müşterisi olan bâyilere genel olarak mal alım vekâleti verir. Zaten bâyilerin ana satıcıdan hangi malları alacakları da nitelik açısından bellidir. Banka ana satıcıya, satılan malları ve bunların bedelinin ödenme koşullarını kendisine bildirmesini söyler. Ana satıcının bankanın vekîli konumundaki bâyilere gönderdiği bütün mallar katılım bankası adına alınır ve banka tarafından sözleşmede belirlenen ve periyodik olarak ileriye dönük olmak kaydıyla yenilenen kâr oranlarıyla müşteriye satılır. Taraflar sözleşmede vâdeyi de belirleyebilirler. Bâyilerin katılım bankasında hesapları bulunur. Katılım bankası ana satıcıya ödeme yapacağı gün müşterisinden peşinatı alır ve mal bedelinin kalan kısmını ekleyip satıcıya ödemesini yapar. Daha önceki sözleşme uyarınca müşteriye ödeme planı bildirilir ve müşteri de mal bedelini taksitler halinde bankaya öder.
Bu sistemde müşterinin muayyen bir satıcıdan aldığı bütün mallar banka adına alınmakta ve bütün mallar belirli bir kâr payı ve vâde ile müşteriye satılmaktadır. Banka vâde dolduğunda ana satıcıya ödemesini yapmakta; müşteri de sözleşmeye bağlı olarak çıkarılan ödeme planı çerçevesinde bankaya mal bedelini ödemektedir. Hasılı bu işlem İslâm hukûku açısından problem taşımamaktadır.
