Murâbaha Meşrû Mudur?
Bir emtiayı veya satılabilir bir hakkı satıcısından peşin bedelle alıp müşterisine vâdeli bedelle satmak ticârî bir işlemdir. Piyasadaki bütün tüccarlar peşin ya da vâdeli bedelle aldıkları emtiaları üzerine kâr koyup müşterilerine satmaktadırlar. Katılım bankaları da aynı işlemi yapmaktadır. Dolayısıyla murâbaha aynen diğer ticârî işlemler gibi dinen meşrûdur.
İslâm hukukçuları gerçek bir malın gerçek satıcısından alınıp katılım bankası tarafından müşterisine vâdeli bedelle satılmasını meşrû görmüşlerdir. Bu konuda pek çok bireysel ya da heyet fetvâları yayınlanmıştır.
Murâbahanın fâizli banka kredilerinden daha çok ticârî faaliyetlere benzetilmesi en doğrusudur. Yani katılım bankaları fâizli bankalardan daha fazla mal alıp satan ticârethanelere benzer. Çünkü katılım bankalarına ancak mal siparişi verilebilir. Bu bankalardan doğrudan nakit alınamaz. Elbette katılım bankaları mal alıp depolayan ve zaman içinde işyerlerinde satan ticârethânelerle birebir aynı değildir. Katılım bankaları müşterileri kendilerine başvurduğu anda mal alıp satan kurumlardır. Ancak katılım bankalarının kârı da söz konusu ticârethâneler kadar değildir.Örneğin bir konfeksiyon mağazası piyasa şartlarında satın aldığı bir malın peşin bedelini bile maliyetine göre % 100’den fazla kârla belirleyebilmekte ve buna göre vâde farkıyla satabilmektedir. Halbuki katılım bankası içinde bulunduğu sektör sebebiyle ancak uzun vâdeli satışlarında % 100 kâr elde edebilmektedir. Hasılı ikisi de ticâret yapmakta ancak kâr marjları içinde bulundukları piyasaya göre belirlenmektedir.
