Kira Usûlüyle Nasıl Finansman Sağlanabilir?
Kira dinen meşrûdur. Menkul ya da gayr-ı menkul kiralanabilir bir mal başkasına kiraya verilebilir. Burada şart malın tüketilmeden yararlanılabilir. olmasıdır. Örneğin ekmek kiralanamazken araç kiralaması yapılabilir. Ayrıca insanlar ya da şirketler emeklerini de kiraya verebilirler. Yani hizmet akitleri yapabilirler. Örneğin sağlık, eğitim, güvenlik, taşıma ve organizasyon gibi sözleşmeler kira akdine dayanmaktadır. Dolayısıyla katılım bankaları önce kiraya veren (işveren) konumunda yer alıp sonra kiralanan (işçi) konumuna geçerek finansman sağlayabilirler. Bunun tam tersi de mümkündür. Yani önce kiracı konumunda yer alıp sonra kiraya veren de olabilir. Kira bedeli peşin ya da vâdeli olabileceğinden katılım bankası peşin bedelle yaptığı anlaşmaya mukâbil müşterileriyle vâdeli bedelle akit yapabilir.
Kira yöntemiyle şu noktalarda finansman sağlanabilir: Hac umre organizasyonu, tüp bebek tedavisi, sağlık hizmeti, güvenlik hizmeti, düğün organizasyonu, gezi programı, toplantı organizasyonu, özel eğitim programı, iletişim hizmeti, nakliye hizmeti, restorasyon hizmeti, araç kiralaması, konut kiralaması, işyeri kiralaması, uçak kiralaması, gemi kiralaması, doktor, futbolcu, öğretmen, pilot ve yönetici kiralaması vs.
Örnek olması açısından işlemlerin nasıl yürüyeceği hac umre programı özelinde şöyle gösterilebilir:
- 1- Hacca ya da umreye gitmek bir ibâdettir. Bunlar para karşılığı yapılmaz. İbâdet alınıp satılmaz.
- 2- Ancak hac ya da umreye uçakla gidilir, orada otelde kalınır, yenilir içilir. Bunların bedeli ödenmek zorundadır. Zaten hacı adaylarının ödediği meblağ da bunlarla ilgilidir.
3- Hac ya da umreye borçla gidilmez demek yanlıştır. Hacca da umreye de borçla da gidilir; vâdeli akit yaparak hizmet alımı yoluyla da gidilir. Haccın zengine farz olması hacı adayının hacca giderken borç alamayacağı ya da vâdeli akit yapamayacağı anlamına gelmez. Buna mâni hiçbir dînî delil bulunmamaktadır.- 4- Katılım bankası, hac ve umre finansmanı noktasında vâdeli bedelle hizmet satan konumundadır. Hizmet peşin ya da vâdeli bedelle taahhüt edilebilir.
- 5- Katılım bankası, müşterilerine taahhüt ettiği hizmeti bu işi yapan şirketlere peşin kira bedeli ödeyerek devreder. Yani şirketlerden hizmet alımı yapar.
6- Katılım bankası, hizmet taahhüt ettiği için bu hizmeti hangi firmalardan aldığı önemlidir. Müşteriler mağdur olursa banka sorumlu duruma düşer. Çünkü burada kira akdiyle müşterilerine hizmet taahhüdünde bulunan bankanın kendisidir. Bankanın ikinci bir akitle hac umre organizasyonu yapan firmadan hizmet alımı kendisini ilgilendirir.
